QGIS - COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ
Merhabalar :) Bugün sizlere yeni tanıştığım QGIS programından kısaca bahsedip yaptığım projeyi en sade şekliyle anlatmak istiyorum.
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ NEDİR ?
CBS yeryüzüne ait uydu görüntülerinin (coğrafi verilerin)toplanıp saklanabildiği ve bu veriler üzerinde analizlerin, etiketlerin yapılıp kullanıcıya sunulabildiği bir karar destek sistemidir.
Detaylı açıklama için buraya bakabilirsiniz.
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ NE İÇİN KULLANILIR ?
- Yeryüzünün Haritalanması ( Yolların belirlenmesi, Tarihi ve turistik yerlerin konumlandırılması vs.)
- Konumsal Sorgulama İşlemleri
- Konumsal Veritabanı Üzerinden İşlemler (Deprem ihtimaline karşı riskli binaların özellikleri (bina yaşı, fay hattına uzaklığı…), coğrafi verilere ait tabloların ilişkilendirilmesi vb.)
- Raster Analizler (Görüntünün pixel değerine göre alanın yüksekliği ile ilgili analizler, hidroloji ve jeoloji analizleri)
BU SİSTEMİ HANGİ ALANLARDA KULLANABİLİRİZ ?
Bir CBS günümüzde genellikle ulaştırma mühendisleri, harita mühendisleri ve şehir bölge planlama çalışanları tarafından kullanılsa da bence makine öğrenmesi alanında da yakın zamanda sık sık kullanılmaya başlanabilir.
CBS şu anda kullanım alanlarına örnek vererek sistemi zihnimizde daha somut hale getirelim;
- Ulaşım ve Navigasyon Sistemleri
- Şehir ve Bölge Planlama
- Hidroloji
- Arkeoloji
- Askeri
- Tarım
- Jeoloji
- Ormancılık
CBS VERİ TİPLERİ NELER ?
Coğrafi Bilgi Sistemlerinde iki farklı veri tipi bulunuyor.
1- Vektör Veri : Vektör veri nesne tabanlıdır, bu veri modelinde yeryüzü detayları nokta, çizgi ve poligon ile gösterilir. Vektör veri coğrafi nesnelerin kesin konumlarını en iyi şekilde gösterir.
- Nokta Veri: Bir alandaki toprak tiplerinin, ağaç türlerinin etiketlenmesi, direk, yangın muslukları gibi özelliklerin tanımlanmasında kullanılır.
- Çizgi Veri: Akarsu boyları, elektrik hatları ve yolların belirlenmesi gibi konularda kullanılabilir.
- Alan Veri: Binaların ve parsellerin belirlenip etiketlenmesi için kullanılabilir.
2- Raster Veri : Görüntü tabanlı veridir, uydu görüntüleri, havadan fotoğraflar kullanılır bu görüntüler pixeller halinde bulunur ve işlenir.
Proje adımlarına geçmeden önce QGIS Programının indirme ve kurma Adımları için göz atabilirsiniz.
Adım Adım Gazi Üniversitesi Merkez Yerleşkesinin Haritalandırılmasına Geçelim
1- QGIS PROGRAMINI AÇALIM VE YENİ BİR PROJE OLUŞTURALIM
2- PROJEDE BİR KONUM ÜZERİNDEN ÇALIŞMAK İÇİN BİR ALTLIĞA İHİTACIMIZ VAR.
3- PROJE ALANIMIZI BELİRLEYİP LAYERS EKLEYELİM.
Burada öncelikle Layers kavramından biraz bahsetmek istiyorum. Layers bizim görüntümüzün (projemizin) üzerindeki çalışma katmanlarımız. Veri bilimi kavramına göre değerlendirirsek aslında bizim elimize gelen klasik veri kümesindeki değişkenlerimiz burada layers kavramına karşılık geliyor diyebiliriz.
4- ÇALIŞMA ALANIMIZIN SINIRINI BELİRLEYELİM
NOT: Tüm layers tanımlandıktan sonra tüm işlemlerin düzgün şekilde görünmesi için yukarıdan aşağıya doğru layer sırası şöyle olmalı:
Nokta Layer
Çizgi Layer
Alan Layer
Raster (Kullandığımız altlık)
5- TÜM KATMAN ETİKETLERİNİ YAPALIM
5- PROJEMİZİ BİTİRDİKTEN SONRA NASIL DÜZENLEYİP ÇIKTI ALABİLİRİZ?
Daha sonra ise yine sol köşede dikey halde bulunan toolbar’dan haritaya Ölçek, Text (başlık ve açıklama için), Pusula (kuzey yönü) gibi özellikler ekleyebilirsiniz.
CBS ile yeni tanışan birisi olarak eğitim sonunda gerçekleştirdiğim projemi ve yeni öğrendiğim kavramları sizlerle paylaşmak ve kendime online notebook oluşturmak istedim.
QGIS Programından ve yapılabilecek projelerden bahsederek beni yeni bir alana yönlendiren tez danışmanım Mehmet Akif Bakır hocama ve Hakan Demirbüken’e teşekkürler.
Diğer Yazılarımı Okumak İsterseniz;